Rindërtimi i stacionit hekurudhor në Novi Sad nuk është puna e vetme në Serbi e kompanive kineze që kanë punuar në të. Siç shkruan Radio Evropa e Lirë në gjuhën serbe, bëhet fjalë për konsorciumin kinez CRIC&CCCC, i cili përbëhet nga kompanitë China Railway International Co. Ltd dhe China Communications Construction Company Ltd.
CRIC&CCCC është e angazhuar në rindërtimin dhe modernizimin e seksioneve qendër Beograd – (Stara Pazova dhe Novi Sad – Subotica në hekurudhën e shpejtë Beograd – Suboticë).
Në kuadër të atij projekti është rikonstruktuar një ndërtesë stacioni në Novi Sad, mbulesa e betonit e së cilës u shemb më 1 nëntor, duke vrarë 14 persona, ndërsa tre persona u plagosën rëndë.
CRIC&CCCC dhe autoritetet serbe pretendojnë se tenda nuk është përfshirë në rindërtimin e ndërtesës.
Përveç ndërtimit të infrastrukturës hekurudhore, kompania CCCC është e angazhuar edhe në ndërtimin e rrugëve, siç janë pjesët e autostradës “Milosh Veliki”.
Seksioni Preljina-Pozhega në perëndim të Serbisë është pjesë e autostradës E-763 “Milosh Veliki”, e cila lidh Serbinë me Malin e Zi dhe Detin Adriatik.
Ky seksion prej 31 kilometrash operohet nga CCCC.
Në faqen e Ministrisë së Ndërtimit, Transportit dhe Infrastrukturës, thuhet se pothuajse një e treta e trasesë përbëhet nga ura dhe tunele të planifikuara.
Një pjesë e këtij seksioni, rreth 11.5 kilometra i gjatë, është hapur në janar të vitit 2022, ndërsa pjesa e dytë duhet të përfundojë në mesin e vitit 2025, sipas njoftimeve të autoriteteve.
Afatet e dhëna nga zyrtarët janë shtyrë disa herë.
CCCC-ja e mori vendin e punës, me vlerë 450 milionë euro, përmes një marrëveshjeje direkte me shtetin. Që Serbia të sigurojë para për ndërtimin e rrugës, ka marrë hua nga banka kineze Exim.
Në vitin 2021, kontraktori kinez angazhoi guroren sllovake si nënkontraktor për sigurimin e gurit të grimcuar.
Bashkëpronarë të gurores në atë kohë ishin Zvonko Veselinoviq dhe Milan Radoiçiq, të cilët u sanksionuan nga SHBA një muaj pas kësaj përfshirjeje.
Gjatë ndërtimit të seksionit Preljina – Pozhegë, kontraktori kinez dëmtoi Monumentin e ushtarëve të rënë në Luftën e Dytë Botërore në Mars 2023.
Ministritë kompetente i kërkuan investitorit kinez rikonstruksionin dhe kthimin urgjent të monumentit me rëndësi historike.
Pas restaurimit, monumenti u vendos në një lokacion të ri në tetor të këtij viti.
Po ashtu në raportin e organizatës ndërkombëtare Just Finance, e cila hulumton investimet kineze në mbarë botën, thuhet se projekti i ndërtimit të autostradës E-763 ka ndikuar negativisht në mjedis, shkruan Radio Evropa e Lirë.
Në raportin e vitit 2022 thuhet se është vërejtur rrezikimi i ekosistemit në lumin Morava.
Kompania CCCC dhe Ministria e Ndërtimit nuk iu përgjigjën pyetjes së RSE për këtë raport në atë kohë.
CCCC ishte në listën e zezë të Bankës Botërore
CCCC, një kompani me shumicë shtetërore, është një nga kompanitë më të mëdha në botë që operon në më shumë se 150 vende.
Merret me projektimin, ndërtimin dhe menaxhimin e objekteve të infrastrukturës si autostradat, urat, tunelet, mbikalimet, hekurudhat e shpejtësisë së lartë, metrot, platformat e naftës dhe portet.
Kompania u fut në listën e zezë nga Banka Botërore për gjoja manipulimin e ofertave për një kontratë autostrade në Filipine. CCCC tha në atë kohë se akuzat nuk kishin bazë dhe se ajo ishte në përputhje me të gjitha rregulloret.
Ndalimi i financimit nga Banka Botërore zgjati tetë vjet, deri në vitin 2017.
Në gusht 2020, Byroja e Industrisë dhe Sigurisë së SHBA në Departamentin e Tregtisë shtoi disa filiale të CCCC në listën e atyre me të cilët biznesi është i kufizuar “për shkak të aktiviteteve në kundërshtim me sigurinë kombëtare ose interesat e politikës së jashtme të Shteteve të Bashkuara”
Bëhet fjalë për pjesëmarrjen në ndërtimin e ishujve artificialë për ushtrinë kineze.
Në vitin 2018, Malajzia pezulloi dy projekte hekurudhore për shkak të dyshimit për korrupsion.
Kompania është akuzuar për keqtrajtim të punonjësve të hekurudhave në Kenia dhe korrupsion në Bangladesh.
Presidenti i CCCC Liu Kitao tha në një intervistë për Televizionin Bloomberg në 2018 se ndryshimet në qeveri në vendet ku kompania ka projekte shpesh shkaktojnë akuza për korrupsion.
Liu tha se CCCC është në përputhje me ligjet lokale dhe rregulloret mjedisore në të gjitha vendet ku operon.
Kompanitë CCCC dhe CRIC nuk ishin të disponueshme për komente të menjëhershme mbi kërkesën e REL.