Agresioni i paligjshëm i Rusisë kundër Ukrainës shkatërroi paqen në Evropë. Koncepti strategjik i NATO-s thotë se Rusia është kërcënimi më domethënës dhe i drejtpërdrejtë për sigurinë e aleatëve dhe për paqen dhe stabilitetin në zonën euro-atlantike.
Rusia dëshiron të krijojë sfera ndikimi dhe të kontrollojë vendet e tjera përmes shtrëngimit, përmbysjes, agresionit dhe aneksimit. Ai përdor mjete konvencionale, kibernetike dhe hibride, duke përfshirë dezinformimin, kundër aleatëve dhe partnerëve të NATO-s.
NATO nuk kërkon konfrontim dhe nuk përbën kërcënim për Rusinë.
Aleanca do të vazhdojë t’u përgjigjet kërcënimeve dhe veprimeve ruse në mënyrë të bashkuar dhe të përgjegjshme. Ne po forcojmë ndjeshëm mjetet tona të parandalimit dhe mbrojtjes, duke mbështetur partnerët tanë dhe duke rritur qëndrueshmërinë tonë.
Kjo përfshin dënimin e veprimeve të Rusisë dhe kundërshtimin e dezinformatave, tha NATO, së bashku me mitet dhe faktet specifike që ka mbledhur Vijesti.ba.
Miti:
NATO është në luftë me Rusinë në Ukrainë
FAKT
NATO nuk është në luftë me Rusinë. Ne nuk kërkojmë një konfrontim me Rusinë. NATO mbështet të drejtën e Ukrainës për vetëmbrojtje, siç përcaktohet nga Karta e OKB-së. Në përgjigje të veprimeve agresive të Rusisë, ne vazhdojmë të forcojmë aftësitë tona parandaluese dhe mbrojtëse për të siguruar që nuk ka vend për keqkuptim se NATO është e gatshme të mbrojë dhe mbrojë çdo aleat.
NATO është një aleancë mbrojtëse. Detyra jonë themelore është të garantojmë sigurinë e vendeve tona. Në samitin në Vilnius, aleatët ripohuan angazhimin e tyre të vendosur për të mbrojtur çdo centimetër të territorit aleat në çdo kohë. Ne do të vazhdojmë të mbrojmë një miliard njerëz dhe të ruajmë lirinë dhe demokracinë, në përputhje me nenin 5 të Traktatit të Uashingtonit.
Miti:
NATO i premtoi Rusisë se nuk do të zgjerohej pas Luftës së Ftohtë
FAKT
Një marrëveshje e tillë nuk u arrit kurrë. Dyert e NATO-s kanë qenë të hapura për anëtarët e rinj që nga themelimi i saj në 1949, dhe kjo nuk ka ndryshuar kurrë. Asnjë traktat i nënshkruar midis aleatëve të NATO-s dhe Rusisë nuk përfshinte dispozita për anëtarësimin në NATO. Vendimet për anëtarësimin në NATO merren me konsensus midis të gjithë aleatëve, me Rusinë që nuk ka të drejtën e vetos.
Ideja e zgjerimit të NATO-s përtej një Gjermanie të bashkuar ishte jashtë tryezës në vitin 1989, veçanërisht pasi Pakti i Varshavës ishte ende në fuqi deri në vitin 1991. Mikhail Gorbachev deklaroi në një intervistë në vitin 2014: “Tema e ‘zgjerimit të NATO-s’ nuk u diskutua fare dhe nuk u ngrit në ato vite. Unë e pretendoj këtë me përgjegjësi të plotë. Asnjë vend i Evropës Lindore nuk e ngriti pyetjen, edhe pasi Pakti i Varshavës pushoi së ekzistuari në vitin 1991.” Udhëheqësit perëndimorë as që e nisën atë.”
Aleatët individualë nuk mund të hyjnë në marrëveshje në emër të NATO-s. Presidenti Clinton refuzoi vazhdimisht ofertën e Boris Yeltsin për t’u zotuar se asnjë ish-republikë sovjetike nuk do të anëtarësohej në NATO: “Unë nuk mund të bëj një angazhim në emër të NATO-s dhe nuk do ta gjej veten në një pozicion për të vënë veton ndaj zgjerimit të NATO-s – dhe në lidhje me ndonjë vend. lëre më t’ju lejojë ju ose dikë tjetër ta bëni këtë… NATO vepron me pëlqim”, tha ai.
Termi “zgjerim i NATO-s” është tashmë pjesë e mitit. NATO nuk po kërkonte anëtarë të rinj dhe as nuk donte “zgjerim në lindje”. NATO respekton të drejtën e çdo kombi për të zgjedhur rrugën e vet. Vendimi për anëtarësimin në NATO merret bashkërisht ndërmjet aleatëve të NATO-s dhe vendeve që dëshirojnë të anëtarësohen në mënyrë të pavarur.
Miti:
NATO është agresive
FAKT
NATO është një aleancë mbrojtëse. Ai nuk kërkon konfrontim dhe nuk përbën kërcënim për Rusinë apo ndonjë komb tjetër. NATO nuk e sulmoi Gjeorgjinë. NATO nuk e sulmoi Ukrainën. Kështu bëri Rusia.
NATO ka bërë përpjekje të konsiderueshme gjatë shumë viteve për të krijuar një partneritet strategjik me Rusinë. Ne themeluam Këshillin NATO-Rusi dhe kemi bashkëpunuar për çështje që variojnë nga lufta kundër narkotikëve dhe kundër terrorizmit deri te shpëtimi në nëndetëse dhe planifikimi i emergjencave civile, madje edhe gjatë periudhës së zgjerimit të NATO-s.
Rusia ka shkatërruar gradualisht çdo shpresë për bashkëpunim paqësor me përshkallëzimin e njëpasnjëshëm të sjelljes agresive, nga Grozni në Gjeorgji dhe Aleppo në Ukrainë.
Aleatët e NATO-s janë angazhuar vazhdimisht në përpjekje diplomatike për të bindur Rusinë të ndryshojë kursin. NATO mbajti takimin e fundit të Këshillit NATO-Rusi në janar 2022 për t’i kërkuar Presidentit Putin të tërhiqet nga pragu. Presidenti Putin zgjodhi luftën.
Miti:
Dislokimet e NATO-s përbëjnë një kërcënim për Rusinë
FAKT
Në përgjigje të aneksimit të paligjshëm të Krimesë dhe destabilizimit të Ukrainës lindore në vitin 2014, NATO pezulloi bashkëpunimin praktik me Rusinë duke ruajtur dialogun politik dhe ushtarak. Në vitin 2016, ne dislokuam katër grupe luftarake shumëkombëshe në vendet baltike dhe Poloni. Përpara veprimeve agresive të Rusisë në vitin 2014, nuk kishte asnjë dislokim të trupave të NATO-s të gatshme për luftim në pjesën lindore të Aleancës. Pas pushtimit të plotë të Rusisë në Ukrainë në vitin 2022, NATO forcoi më tej qëndrimin e saj parandalues dhe mbrojtës. Ne rritëm numrin e grupeve luftarake shumëkombëshe në lindje të Aleancës nga katër në tetë dhe vendosëm 40,000 trupa nën komandën e drejtpërdrejtë të NATO-s. Ne do të vazhdojmë të bëjmë atë që është e nevojshme për të mbrojtur çdo centimetër të territorit aleat.
Stërvitjet dhe dislokimet ushtarake të NATO-s nuk janë të drejtuara kundër Rusisë apo ndonjë vendi tjetër. Jashtë territoreve të NATO-s, Aleanca ka një mision paqeruajtës KFOR në Kosovë bazuar në autoritetin e Këshillit të Sigurimit të OKB-së dhe një mision trajnimi dhe ndihmës në Irak që kontribuon në luftën kundër terrorizmit me kërkesë të qeverisë irakiane.
Këto janë veprime agresive të Rusisë që kanë prishur paqen në Evropë dhe po minojnë sigurinë dhe stabilitetin ndërkombëtar. Përveç agresionit kundër Ukrainës, Rusia ka baza ushtarake dhe ushtarë në Gjeorgji dhe Moldavi pa pëlqimin e qeverive të tyre.
Miti:
NATO rrethon Rusinë
FAKT
Rusia është gjeografikisht vendi më i madh në botë. Është pothuajse dyfishi i madhësisë së SHBA-së dhe Kinës. Kur Finlanda u bashkua me aleancën në prill 2023, kufiri tokësor i NATO-s me Rusinë u dyfishua. Edhe pas anëtarësimit të Finlandës, vetëm 11% e kufirit tokësor të Rusisë ndahet me vendet anëtare të NATO-s. Askush nuk e shtyu Rusinë në një qoshe. Është e vështirë të rrethosh një vend që ka njëmbëdhjetë zona kohore.
Miti:
Ukraina nuk do të bëhet anëtare e NATO-s
FAKT
Ukraina do të bëhet anëtare e NATO-s. NATO mbështet të drejtën e secilit vend për të zgjedhur aranzhimet e veta të sigurisë, përfshirë Ukrainën. Dera e NATO-s mbetet e hapur. Aleatët e NATO-s vendosin për anëtarësimin në NATO dhe Rusia nuk ka të drejtën e vetos. Në samitin në Vilnius, aleatët konfirmuan angazhimin që morën në samitin në Bukuresht në 2008, se Ukraina do të bëhet anëtare e aleancës kur të plotësohen kushtet dhe aleatët të bien dakord. U ra dakord që të hiqet kërkesa për një Plan Veprimi Anëtarësimi, duke ndryshuar rrugën e anëtarësimit të Ukrainës nga një proces me dy faza në një proces me një fazë. NATO po forcon bashkëpunimin politik dhe praktik me Ukrainën. Presidenti Zelenskyy mori pjesë në takimin e parë të Këshillit NATO-Ukrainë në samitin në Vilnius, një platformë për konsultim dhe vendimmarrje midis partnerëve të barabartë në situata krize. NATO ra dakord gjithashtu për një program të ri shumëvjeçar ndihme për të ndihmuar forcat e armatosura të Ukrainës të kalojnë nga standardet sovjetike në NATO dhe të forcojnë sektorin e sigurisë dhe mbrojtjen e Ukrainës për t’i rezistuar agresionit të mëtejshëm rus. Ukraina tani është më afër NATO-s se kurrë. Në samitin në Vilnius, liderët aleatë përsëritën se e ardhmja e Ukrainës është në NATO.
Miti:
Operacionet e NATO-s jashtë zonës dëshmojnë se aleanca nuk është mbrojtëse
FAKT
NATO ndërhyri në ish-Jugosllavi për të ndaluar gjakderdhjen dhe për të shpëtuar jetë. Nga viti 1992 deri në vitin 1995, NATO kreu disa operacione ushtarake në Bosnje, duke përfshirë zbatimin e një zone të ndaluar fluturimi dhe sigurimin e mbështetjes ajrore për paqeruajtësit e OKB-së.
Këto aktivitete janë autorizuar nga Këshilli i Sigurimit i OKB-së, anëtar i të cilit është Rusia. Sulmet ajrore të NATO-s kundër pozicioneve serbe të Bosnjës në vitin 1995 ndihmuan në hapjen e rrugës për Marrëveshjen e Paqes të Dejtonit, e cila i dha fund një lufte në Bosnje që kishte vrarë më shumë se 100,000 njerëz. Që nga viti 1996, NATO ka udhëhequr një forcë paqeruajtëse shumëkombëshe në Bosnje, e cila ka përfshirë trupa nga Rusia. Bashkimi Evropian e mori përsipër atë mision në vitin 2004.
Operacioni i NATO-s i vitit 1999 në Kosovë pasoi një vit përpjekjesh intensive diplomatike ndërkombëtare, duke përfshirë Rusinë, për t’i dhënë fund konfliktit. Këshilli i Sigurimit i OKB-së ka deklaruar vazhdimisht spastrimin etnik në Kosovë dhe numrin në rritje të refugjatëve si kërcënim për paqen dhe sigurinë ndërkombëtare. Misioni i NATO-s ndihmoi në përfundimin e shkeljeve masive dhe të zgjatura të të drejtave të njeriut dhe vrasjes së civilëve. KFOR-i, misioni aktual paqeruajtës i NATO-s në Kosovë, ka një mandat të Këshillit të Sigurimit të OKB-së (RKSKB 1244) dhe mbështetet nga Beogradi dhe Prishtina.
Operacioni i NATO-s në Libi në vitin 2011 filloi nën autoritetin e dy rezolutave të Këshillit të Sigurimit të OKB-së (RKSKB 1970 dhe 1973), të cilat nuk u kundërshtuan nga Rusia. Rezoluta e OKB-së 1973 autorizoi komunitetin ndërkombëtar që “të marrë të gjitha masat e nevojshme” për të “mbrojtur civilët dhe vendbanimet civile nën kërcënimin e sulmit”. Kjo është pikërisht ajo që bëri NATO, me mbështetjen politike dhe ushtarake të shteteve rajonale dhe anëtarëve të Ligës Arabe.