Aleanca ekonomike midis Arabisë dhe Rusisë po gëzon sukses të dukshëm dhe pjesërisht të papritur.
Ai rrit çmimin e naftës kundrejt pritshmërive dhe u lejon dy liderëve të këtyre vendeve – Mohammed bin Salman dhe Vladimir Putin – të financojnë projektet e tyre: modernizimin saudit dhe luftën në Ukrainë.
Pajisja e zhvilluar nga Perëndimi brenda G7-ës, e cila synonte të vendoste një tavan prej 60 dollarësh për fuçi në shitjet ruse, është anashkaluar.
Aksi Riad-Moskë e ka fituar bastin e tij deri më tani, me shkurtime të fuqishme në nxjerrjen e naftës bruto, të cilat reduktojnë ofertën dhe rrisin çmimet.
Të ardhurat saudite nga eksportet e naftës bruto u rritën me 2.6 miliardë dollarë në tremujorin e tretë të këtij viti, +5.7% krahasuar me periudhën prill-qershor.
Rusia nga ana e saj po merr 2.8 miliardë dollarë shtesë këtë tremujor.
Parashikimet që tregojnë për një rënie të çmimit të naftës bruto të lidhur me dobësinë e kërkesës kineze u hodhën poshtë.
Është e vërtetë që rritja ekonomike në Republikën Popullore të Kinës është e ngadaltë dhe kjo redukton konsumin e energjisë.
Megjithatë, në pjesën tjetër të botës, recesioni që shumë prisnin nuk u materializua.
Shkaku kryesor i rritjes së çmimeve të naftës së papërpunuar janë shkurtimet e prodhimit të rënë dakord nga princi saudit Mohammed bin Salman dhe qeveria e Vladimir Putin.
Arabia dhe Rusia janë dy kombet dominuese brenda kartelit oligopolist OPEC+, pra OPEC i shtrirë në Rusi dhe disa nga aleatët e saj.
Në tetor 2022, OPEC+ vendosi të reduktojë prodhimin me dy milionë fuçi në ditë. Më pas pati shkurtime të mëtejshme në një milion fuçi në ditë, të aplikuara në maj.
Vetëm në qershor, Arabia bëri një ulje të tretë, duke hequr një milion fuçi nga tregu.
Në shtator, Riadi dhe Moska njoftuan se shkurtimet do të mbaheshin deri në fund të vitit.
Në të kaluarën, njoftimet për reduktime të ofertës nuk kishin arritur gjithmonë rezultatet e dëshiruara: ose për shkak të mungesës së disiplinës (disa prodhues nuk zbatuan shkurtimet e premtuara), ose për shkak të kërkesës më të ulët nga konsumatorët.
Këtë herë, megjithatë, suksesi ishte i plotë: çmimet e naftës bruto Brent u rritën me 25% në një tremujor, duke arritur në 95 dollarë për fuçi.
Skenarët e OPEC+ vënë bast se në pjesën e fundit të vitit do të ketë një deficit global të naftës prej 3.3 milionë fuçi në ditë.
Disa analistë shohin një fuçi prej njëqind dollarësh në horizont, me presione të reja inflacioniste në vendet konsumatore.
Për dy drejtuesit e operacionit, mana nga qielli është thelbësore për të realizuar planet e tyre.
Princi Mohammed bin Salman ka projekte ambicioze në zhvillim për modernizimin e vendit të tij.
Më simbolike, dhe gjithashtu më e shtrenjta, është ndërtimi i një qyteti të ri saudit të quajtur Neom, një investim prej 500 miliardë dollarësh.
Në fund të punimeve, megalopoli Neom duhet të zërë një sipërfaqe prej 26 mijë e 500 kilometra katrorë.
Meqenëse buxheti publik i Arabisë Saudite arrin ekuilibrin kur nafta shitet me 81 dollarë për fuçi, një çmim që shkon drejt njëqind dollarëve do të rimbushë arkën e shtetit për të financuar kantierin gjigant të ndërtimit.
Tashmë në gjysmën e parë të këtij viti vëllimi i përgjithshëm i investimeve saudite u rrit me 37 për qind.
Sa i përket Putin-it, shpenzimet e tij shtetërore u rritën me 35% në tre muajt e parë të vitit për të mbështetur përpjekjet e luftës në Ukrainë.
Koalicioni pro-ukrainas synonte të reduktonte aftësinë e Moskës për të financuar luftën, me tavanin prej 60 dollarësh të vendosur mbi çmimin e naftës së papërpunuar ruse.
Por ky tavan nuk funksionon: ditët e fundit, vaji rus i varietetit Ural është shitur për 75 dollarë.
Putini po u shkakton dëme ekonomive perëndimore në këtë fazë, me kufizimet e tij të zgjeruara në eksportin e benzinës dhe karburantit dizel, të cilat theksojnë presionin në rritje mbi çmimet e konsumit.
Kjo analizë është përgatitur nga gazetari italian Federico Rampini dhe përshtatur nga Albanian Post